Piano akkoorden, de méést complete uitleg die je kunt vinden


Geschreven door pianodocent Ruben Weverling 

Op zoek naar informatie over piano akkoorden?

Dan heb je gevonden wat je zoekt, want op deze pagina lees je: wat een piano akkoord eigenlijk is, hoe piano akkoorden worden opgebouwd, welke akkoorden er zitten in de majeur en mineur toonladder en natuurlijk vind je hier ook een handig piano akkoorden overzicht.

Allereerst... wat zijn piano akkoorden eigenlijk?

Wat zijn piano akkoorden?


Een piano akkoord is een samenklank van drie of meer verschillende tonen die in harmonie klinken wanneer ze samen gespeeld worden. Piano akkoorden worden worden ook wel drieklanken of vierklanken genoemd. De meest voorkomende akkoorden op de piano zijn majeur en mineur drieklanken. 

Een samenklank wil overigens niet zeggen dat de tonen op hetzelfde moment aangeslagen moeten worden. Ze mogen ook na elkaar gespeeld worden, dat noem je "gebroken" of "arpeggio".

Ook de volgorde van de noten binnen een piano akkoord staat niet vast.

Zo wordt een samenklank van de noten C - E - G (van laag naar hoog) een C majeur akkoord genoemd. Maar is G - C - E (van laag naar hoog) is óók een C majeur akkoord. 

C majeur akkoord: C - E - G

c majeur akkoord drieklank piano

C majeur akkoord: G - C - E

c/g akkoord omkering

Bovenstaande voorbeelden zijn "drieklanken", akkoorden bestaand uit 3 tonen. Er bestaan ook vierklanken (bestaand uit 4 tonen), vijfklanken (bestaand uit 5 tonen), enzovoorts. 

Je kunt natuurlijk zomaar verschillende tonen samen aanslaan, maar de kans dat die in harmonie met elkaar klinken is dan klein. Op een piano vind je namelijk 12 verschillende tonen, die in meerdere octaven herhaald worden. Je kunt daarbinnen heel veel verschillende toon-combinaties maken.

Om te bepalen welke combinaties een aangename samenklank van tonen vormen (in harmonie klinken), heb je enige kennis nodig van toonladders. De akkoorden worden namelijk opgebouwd uit tonen die een vaste plek hebben binnen een toonladder, zoals de C majeur toonladder.

Schrik niet van begrippen als majeur, mineur, octaaf en toonladders. 

Die gaan we allemaal in detail bespreken in deze ultieme gids over piano akkoorden.

Piano en keyboard akkoorden


Voordat we de theorie induiken over piano akkoorden, moet ik éérst een hardnekkig misverstand wegnemen: piano akkoorden en keyboard akkoorden zijn precies hetzelfde.

Het verschil tussen een piano (akoestisch of digitaal) en een keyboard zit in de digitale of analoge techniek. Daarnaast zie je vaak dat een piano klavier, dat zijn alle witte en zwarte toetsen samen, groter is dan een keyboard klavier. Kortom: piano's hebben vaak meer toetsen dan keyboards.

De indeling van een piano klavier en keyboard klavier is echter precies hetzelfde. 

Het gevolg daarvan is dat piano noten hetzelfde zijn als keyboard noten, piano toetsen hetzelfde zijn als keyboard toetsen en... piano akkoorden en keyboard akkoorden ook hetzelfde zijn.

Alle theorie over piano akkoorden in dit artikel is ook toepasbaar op een keyboard. Puur voor het gemak kies ik ervoor om consistent te spreken over "piano akkoorden".

Zo, dat is duidelijk. 

Toonladders


Voordat we het kunnen hebben over de opbouw van piano akkoorden, moeten we éérst kort stilstaan bij toonladders. En om toonladders uit te vinden op je piano (of keyboard), moet je eerst weten welke afstanden er zitten tussen de noten op een piano.

Een ander woord voor de afstand tussen noten op een piano is een "interval".

Het kleinste interval op een piano is de afstand tussen bijvoorbeeld de noot C en Cis (C#) of F en Fis (F#), waar geen andere toetsen tussen zitten. Die kleinste afstand op een piano is een halve toon. De afstand tussen C en D is 2 halve tonen, 1 hele toon dus.

De intervallen op de piano hebben ook allemaal een naam. Die namen geven dus aan waar in een toonladder een bepaalde toon valt. In het bovenstaande voorbeeld zijn de stappen vanaf de grondtoon C uitgedrukt in halve tonen.

intervallen op de piano afbeelding
  • Prime / grondtoon = 0 halve tonen
  • Kleine secunde = 1 halve toon
  • Grote secunde = 2 halve tonen
  • Kleine terts = 3 halve tonen
  • Grote terts = 4 halve tonen
  • Kwart = 5 halve tonen
  • Tritoon = 6 halve tonen
  • Kwint = 7 halve tonen
  • Kleine sixt = 8 halve tonen
  • Grote sixt = 9 halve tonen
  • Kleine septiem = 10 halve tonen
  • Grote septiem = 11 halve tonen
  • Octaaf = 12 halve tonen

Deze intervallen kunnen we nu gebruiken om te bepalen welke noten er in iedere toonladder zitten en vervolgens welke akkoorden er in de toonladder zitten. Wat je daarvoor moet onthouden is vooral de formule voor de opbouw van een bepaalde toonladder.

De majeur toonladder


Majeur toonladders zijn vanaf hun grondtoon opgebouwd als een opeenvolging van grote en kleine secundes, hele en halve toonafstanden dus.

De formule voor iedere majeur toonladder is: heel, heel, half, heel, heel, heel, half.

Dat is dus 2x heel, 1x half, 3x heel, 1x half.

Laten we bijvoorbeeld kijken naar de C majeur toonladder.

Die begint vanaf de grondtoon C. Vervolgens tel je een hele toon naar boven (D), nog een hele toon (E), dan een halve toon (F), dan weer een hele toon (G), nog een hele toon (A), nog een hele toon (B) en als laatste een halve toon (C). 

De majeur toonladder van C is dus: C - D - E - F - G - A - B en weer C.

c majeur toonladder piano

Het valt je misschien op dat dit alleen maar witte toetsen zijn op de piano en dat klopt, de C majeur toonladder bevat alleen witte toetsen.

Laten we nu ook kijken naar de F majeur toonladder.

Die begint vanaf de grondtoon F. Vervolgens tel je een hele toon naar boven (G), nog een hele toon (A), dan een halve toon (Bb), dan weer een hele toon (C), nog een hele toon (D), nog een hele toon (E) en als laatste een halve toon (F). 

De majeur toonladder van F is dus: F - G - A - Bb - C - D - E en weer F. 

f majeur toonladder piano

De mineur toonladder


Het principe blijft hetzelfde als bij de majeur toonladders, alleen de formule voor de mineur toonladders anders. Daardoor ontstaat een ander soort klank en wat somberdere sfeer. 

De formule voor iedere mineur toonladder is: heel, half, heel, heel, half, heel, heel.

Dat is dus 1x heel, 1x half, 2x heel, 1x half, 2x heel.

We nemen weer de C toonladder als voorbeeld, maar nu de C mineur toonladder.

Die begint vanaf de grondtoon C. Vervolgens tel je een hele toon naar boven (D), dan een halve toon (Eb), dan een hele toon (F), nog een hele (G), vervolgens een halve toon (Ab), dan een hele toon (Bb) en nog een hele toon (C).

De mineur toonladder van C is dus: C - D - Eb - F - G - Ab - Bb en weer C.

c mineur toonladder piano

De opbouw van akkoorden


Als het goed is, is nu duidelijk hoe je kunt bepalen welke noten er in een toonladder zitten. Later in dit artikel leg ik je ook uit wat veel voorkomende akkoorden zijn binnen de toonladders. 

Om te bepalen hoe je akkoorden speelt op de piano, gaan we het nu hebben over de opbouw.

Net als bij toonladders, waarbij we de intervallen gebruiken om te bepalen welke noten erin zitten, kunnen we eenzelfde soort "formule" toepassen om te weten uit welke noten een akkoord bestaat.

In dit hoofdstuk, sta ik stil bij de opbouw van de majeur en mineur akkoorden.

Majeur akkoorden


De meestvoorkomende majeur akkoorden, zijn de zogenaamde majeur drieklanken. Deze bestaan uit 3 noten, wat altijd de grondtoon, grote terts en kwint in een toonladder zijn.

De 1e, 3e en 5e noot in de majeur toonladder dus. 

Als je het in intervallen uitdrukt is het 4 halve tonen omhoog vanaf de 1e noot, en vervolgens nog eens 3 halve tonen omhoog. 

C majeur drieklank

Een C majeur drieklank bestaat uit de 1e, 3e en 5e noot in de C majeur toonladder: C - E - G. 

c majeur akkoord drieklank piano

G majeur drieklank

Een G majeur drieklank bestaat uit de 1e, 3e en 5e noot in de G majeur toonladder: G - B - D. 

g majeur drieklank piano

Mineur akkoorden


Om een mineur drieklank te vormen, speel je de grondtoon, kleine terts en kwint uit de toonladder. Het verschil met de majeur drieklank is dus dat de terts verlaagd is van een grote naar een kleine.

Het zijn nog steeds de 1e, 3e en 5e noot, maar dan in de mineur toonladder.

Als je het in intervallen uitdrukt is het 3 halve tonen omhoog vanaf de 1e noot, en vervolgens nog eens 4 halve tonen omhoog. Precies omgekeerd wanneer je 't vergelijkt met de majeur drieklank.

C mineur drieklank

Een C mineur drieklank bestaat uit de 1e, 3e en 5e noot in de C mineur toonladder: C - Eb - G. 

c mineur drieklank

G mineur drieklank

Een G mineur drieklank bestaat uit de 1e, 3e en 5e noot in de G mineur toonladder: G - Bb - D. 

g mineur drieklank piano

Sus akkoorden


Sus akkoorden zijn drieklanken, waarbij de terts vervangen wordt door een grote secunde (sus2) of een kwart (sus4). Deze vervanging zorgt voor een subtiel andere klankbeleving.

Csus2

Een Csus2 akkoord bestaat uit de C majeur drieklank, waarbij de terts (E) vervangen wordt door een grote secunde (D): C - D - G.

csus2 akkoord piano

Csus4

Een Csus4 akkoord bestaat uit de C majeur drieklank, waarbij de terts (E) vervangen wordt door een kwart (F): C - F - G.

csus4 akkoord piano

Aug akkoorden


"Augmented" akkoorden, afgekort als aug akkoorden, worden soms gebruikt om de verbinding tussen akkoorden uit verschillende toonsoorten te leggen. Ze worden opgebouwd uit een grondtoon met daarop twee grote tertsen. In het akkoord zie je "aug" of "+" staan.

Caug (ook wel C+)

Een Caug akkoord bestaat uit de grondtoon, met daarop 2 grote tertsen: 

Dim akkoorden


"Diminished" akkoorden, afgekort als dim akkoorden, zijn akkoorden waarbij de terts en de kwint verlaagd worden. Daardoor bestaat het akkoord eigenlijk uit de grondtoon + twee kleine tertsen. Net als aug akkoorden worden ook dim akkoorden vaak gebruikt voor overgangen tussen akkoorden. In het akkoord zie je "dim" staan of een klein cirkeltje "°".

Cdim (ook wel C°)

Een Cdim akkoord bestaat uit de grondtoon, met daarop 2 kleine tertsen: 

cdim akkoord piano

Septiem akkoorden


Septiem akkoorden, ook wel "7 akkoorden" genoemd, komen vaak voor in pianomuziek. Als je bijvoorbeeld Cmaj7, Fm7 of A7 ziet staan boven de notenbalk of in je akkoord tabs, dan weet je dat je te maken hebt met een septiem akkoord. 

Wanneer je een septiem akkoord speelt, voeg je een "septiem" toe aan het drieklank akkoord. Dat kan een grote of een kleine septiem zijn, zoals je weet uit de sectie over intervallen op de piano.

De kleine septiem noem je trouwens ook wel een "verlaagde septiem". 

De 3 meest voorkomende septiem akkoorden zijn:

C7

Een C7 akkoord bestaat uit de C majeur drieklank + kleine septiem: C - E - G - Bb. 

c7 akkoord piano afbeelding

Cmaj7

Een Cmaj7 akkoord bestaat uit een C majeur drieklank + grote septiem: C - E - G - B.

Cmaj7 akkoord piano afbeelding

Cm7

Een Cm7 akkoord bestaat uit een C mineur drieklank + kleine septiem: C - Eb - G - Bb.

cm7 akkoord piano afbeelding

Omkeringen


Zoals ik in het begin van dit artikel aangaf, is een akkoord een samenklank van bepaalde tonen. Die tonen hoeven niet tegelijk gespeeld te worden én ook de volgorde (van laag naar hoog) is vrij.

Wanneer je C - E - G speelt is het een C majeur akkoord, wanneer je G - C - E speelt ook én wanneer je E - G - C speelt ook.

Een piano akkoord kan in verschillende "liggingen" gespeeld wordt: de grondligging, de 1e omkering en de 2e omkering. In deze sectie staan we stil bij de grondligging en de beide omkeringen.

Als je informatie leest op Engelstalige websites, worden omkeringen "inversions" genoemd.

Grondligging


Piano akkoorden zijn het eenvoudigst te herkennen wanneer ze in "grondligging" gespeeld worden.

De grondtoon van het akkoord is dan de onderste toon die gespeeld worden en de andere tonen in het akkoord liggen hoger op de piano. Wanneer je een akkoord met je rechterhand speelt, speel je de grondtoon met de duim. Met de linkerhand speel je de grondtoon dan met je pink.

Een C akkoord heeft als grondtoon een C, een D akkoord heeft als grondtoon een D, enz.

In de onderstaande afbeelding zie je de "grondligging" van de C majeur drieklank, waarbij (van laag naar hoog) de tonen grondtoon C en de noten E en G gespeeld worden. 

c majeur akkoord drieklank piano

1e omkering


Voor het spelen van de 1e omkering van een piano akkoord, speel je de middelste toon uit de grondligging als onderste toon in het akkoord. Je verplaatst als ware de onderste toon C een octaaf naar boven, waardoor de E nu de onderste toon wordt in de 1e omkering: E - G - C.

c/e akkoord piano 1e omkering

Wanneer je specifiek deze omkering moet spelen, zie je in het akkoordenschema "C/E" staan. Dit om aan te geven dat je een "C akkoord over E" speelt. Een C akkoord met de E als grondtoon.

2e omkering


Als je de onderste toon van de 1e omkering (E) nu een octaaf omhoog brengt, wordt de G de laagste toon in het akkoord. In een akkoordenschema wordt deze 2e omkering beschreven als "C/G" om aan te geven dat je een C akkoord speelt met de G als grondtoon: G - C - E.

c/g akkoord piano 2e omkering

De reden waarom pianisten omkeringen gebruiken in plaats van alleen de grondligging, is vooral om akkoorden die opeenvolgend gespeeld worden vloeiender in elkaar te laten doorklinken. En om de handen minder te hoeven verschuiven, dat is ook een bijkomend voordeel!

Ik zal een voorbeeld geven.

Stel je voor dat je een C majeur akkoord wilt spelen en daarna een G majeur akkoord. 

C en G in grondligging

Je hand moet ver verplaatst worden om van C grondligging naar G grondligging te gaan.

C in grondligging, G in 2e omkering

Je hand hoeft amper verplaatst te worden om van C grondligging naar G 2e omkering te gaan.

Handen en vingerzetting


Met welke hand speel je akkoorden eigenlijk op een piano?

Misschien is het je opgevallen dat het tijdens de voorgaande hoofdstukken over akkoorden en omkeringen helemaal niet gegaan is over welke hand je moet gebruiken of welke vingers. 

Dat komt enerzijds omdat het niet helemaal vast staat welke vingers je moet gebruiken voor ieder akkoord. Er zijn wel bepaalde vingerzettingen die in de meeste gevallen handig zijn, maar niet altijd.

Daarnaast kunnen akkoorden zowel met de linkerhand als met de rechterhand gespeeld worden. 

Je kunt zelfs de noten van één akkoord verdelen over beide handen. 

Of gewoon met allebei je handen akkoorden spelen.

Kortom; er zijn heel veel verschillende mogelijkheden als het gaat om je handen en vingerzetting bij het spelen van piano akkoorden. Daarom wijden we hier een los hoofdstuk aan.

Handen


Een C majeur drieklank, bestaand uit de noten C - E - G, kun je met beide handen spelen. 

Als je het akkoord met je rechterhand speelt, kun je dat het handigst doen met je: duim (C), middelvinger (E) en pink (G). Als je hetzelfde akkoord met je linkerhand speelt, gebruik je dezelfde vingers maar omgekeerd: pink (C), middelvinger (E) en duim (G). 

Je kunt ook met zowel je linkerhand als je rechterhand tegelijk het akkoord spelen.

En als laatste kun je bijvoorbeeld met de duim van de linkerhand de noot C spelen en met de duim en middelvinger van je rechterhand de andere twee noten E en G.

In alle bovenstaande gevallen speel je het C majeur akkoord.

Met welke hand je piano akkoorden speelt, hangt vooral af van de stijl van spelen.

Rechterhand


Als je in een band speelt of zang begeleidt, zul je meestal akkoorden met je rechterhand spelen. 

Met de linkerhand speel je dan vaak bastonen die passen bij de akkoorden, of ook akkoorden. De melodie is in dit geval afkomstig van de zang of andere instrumenten, de piano is begeleidend.

Onderstaand een voorbeeld van één van onze video's waarin Ruben, onze pianodocent, de akkoorden met zijn rechterhand speelt en bijpassende bastonen met zijn linkerhand.

Het leuke aan deze manier van spelen is dat het heel creatief is. Je kunt in een begeleiding veel variatie aanbrengen en improviseren, zo lang je maar binnen de toonsoort blijft.  

Door die vrijheid van spelen, is dit een stijl die veel pop pianisten fijn vinden. 

Voor beginnende en licht-gevorderde pianisten is het bij deze manier van spelen jammer dat je publiek vaak niet zal herkennen welk liedje je speelt. Simpelweg omdat de melodie ontbreekt.

Gevorderde pianisten kunnen een begeleiding spelen en er een melodie doorheen vlechten.

Linkerhand


Als je akkoorden speelt met je linkerhand, houd je de rechterhand vrij om de melodie te spelen.

De linkerhand fungeert dan begeleidend bij de rechterhand die de noten van de melodie / zanglijn volgt. Het leuke aan deze manier van spelen is dat je liedjes heel herkenbaar kunt spelen, zonder dat je daarvoor andere muzikanten nodig hebt of zelf moet kunnen zingen.

Onderstaand een voorbeeld van een van onze video's waarin Ruben, de akkoorden met zijn linkerhand speelt en de melodie / zanglijn met zijn rechterhand (afgezien van het korte intro).

Deze stijl van spelen zou je "solo" piano kunnen noemen, en is bij veel beginners en licht-gevorderde pianisten geliefd. Vooral omdat het zo leuk is dat je écht iets herkenbaars ten gehore kunt brengen.

Sommige pianisten missen in deze manier van spelen de vrijheid ten opzichte van het begeleidend spelen. De melodie staat vast en als je dit niet tot op de noot volgt, dan valt het al snel op.

Beide handen


Het spelen van akkoorden met beide handen tegelijk, of opgedeeld over beide handen, kom je vooral tegen bij zeer ervaren pianisten die begeleiden. En zeker bij jazz pianisten.

Waar popmuziek relatief gezien eenvoudige akkoorden bevat die je meestal met 3 of 4 vingers kunt spelen, heb je bij typische jazz akkoorden al snel meer vingers nodig dan je aan één hand hebt.

Als je piano liedjes uitkiest om te leren, zal je al snel opvallen dat muziek die origineel door gitaristen is geschreven veel eenvoudiger is qua akkoorden dan muziek die is gecomponeerd door pianisten.

Goede voorbeelden van échte pianisten zijn: Elton John, Stevie Wonder of Bruce Hornsby. 

Muziek gemaakt door deze heren, valt technisch gezien nog wel onder popmuziek maar bevat veel complexere akkoorden dan de meeste songs die je in de hitlijsten tegenkomt.

Vaak heb je voor die akkoorden beide handen nodig, als je ze niet vereenvoudigt.

Vingerzetting


Het staat niet vast welke vingers je kiest om de noten in een piano akkoord te spelen. Maar er zijn wel richtlijnen die je in de meeste gevallen kunt volgen, zeker als beginnende pianist. 

Wanneer we kijken naar vingerzetting is het doel vooral om alle vingers te gebruiken, de meest logische vingers te kiezen en je vingers niet onnodig te overstrekken om een noot te spelen.

Voor beginners en licht-gevorderde pianisten die vooral drieklanken (en omkeringen) spelen, zijn de meest voor de hand liggende vingers de duim, wijsvinger of middelvinger en pink. 

Vingers 1, 2 of 3 en 5. 

Die cijfers zijn de aanduiding die je soms als tip in bladmuziek tegen zult komen om je te helpen met de juiste vinger te starten zodat je goed uitkomt. 

  • Duimen zijn 1
  • Wijsvingers zijn 2
  • Middelvingers zijn 3
  • Ringvingers zijn 4
  • Pinken zijn 5

Als je de C majeur drieklank in grondligging speelt, is de meest logische vingerzetting 5 - 3 - 1, of omgekeerd 1 - 3  5 als je het akkoord met je rechterhand speelt. Dat voelt het meest natuurlijk aan, omdat de afstand tussen de noten in het akkoord overeenkomt met de afstand tussen je vingers.

Grondligging linkerhand

Vingerzetting: 5 - 3 - 1

c piano akkoord grondligging vingerzetting

Grondligging rechterhand

Vingerzetting: 1 - 3 - 5

c akkoord grondligging vingerzetting

Als je de 1e omkering speelt, dan zie je dat de afstand tussen de noten verschillend is. In dat geval is het handiger, wanneer je dit akkoord met rechts speelt, om voor de vinger 1 - 2 - 5 te kiezen. 

Met links voelt het natuurlijker om 5 - 3 - 1 te blijven gebruiken.

1e omkering linkerhand

Vingerzetting: 5 - 3 - 1

C 1e omkering vingerzetting links

1e omkering rechterhand

Vingerzetting: 1 - 2 - 5

C 1e omkering vingerzetting rechts

En als je de 2 omkering speelt, dan heb je eigenlijk dezelfde situatie als bij de 1e omkering maar dan omgekeerd. Als je het akkoord met rechts speelt, kun je het best 1 - 3 - 5 gebruiken.

Met links voelt het natuurlijker om 5 - 2 - 1 te kiezen.

2e omkering linkerhand

Vingerzetting: 5 - 2 - 1

C 2e omkering vingerzetting links

2e omkering rechterhand

Vingerzetting: 1 - 3 - 5

C 2e omkering vingerzetting rechts

Er zijn situaties waarin je hiervan af zult wijken, maar dit is een richtlijn die je in veel gevallen kunt gebruiken wanneer je drieklanken en omkeringen speelt.

Wanneer je bepaalde akkoorden met elkaar wilt gaan verbinden, kan het soms voorkomen dat je andere vingers kiest. Bijvoorbeeld omdat je de handen dan minder hoeft te verplaatsen en meer vingers kunt laten liggen voor het volgende akkoord dat je gaat spelen.

Akkoordprogressies


Akkoordprogressies zijn opvolgingen van bepaalde akkoorden, waarbij je bijvoorbeeld de akkoorden C, G, Am en F na elkaar speelt. Deze akkoorden zijn geen toevallig voorbeeld trouwens, maar één van de meest gebruikte akkoordprogressies in meerdere muziek genres.

Als je wilt weten welke piano akkoorden bij elkaar passen, dat moet je akkoordprogressies snappen.

Voordat we verder ingaan op akkoordprogressies, moet je eerst even onderstaande video bekijken waarin Ed Sheeran bij RTL Night demonstreerde hoeveel liedjes dezelfde 4 akkoorden gebruiken.

Bepaalde akkoorden roepen een bepaald gevoel op wanneer ze na elkaar gespeeld worden.

Ze kunnen het gevoel van spanningsopbouw en bevrediging oproepen. Daar maken alle muzikanten gebruik van om een voorspelbaarheid te creëren "die gewoon lekker in 't gehoor ligt".

In de meeste populaire muziek kom je slechts een handjevol veel voorkomende akkoordprogressies tegen - en dat is de reden waarom je het gevoel kunt hebben dat nummers op elkaar lijken.

Niet omdat er sprake is van plagiaat, maar omdat ze dezelfde akkoordprogressie volgen.

Romeinse cijfers


Akkoorden kunnen genoteerd worden als akkoordsymbolen, zoals C of Gm.

Ze kunnen daarnaast ook genoteerd worden op basis van hun relatieve plaats binnen een toonladder, met Romeinse cijfers. Bijvoorbeeld: I–V–vi–IV. 

Romeinse cijfers in hoofdletters zijn majeur akkoorden, kleine letters zijn de mineur akkoorden. 

  • I of i = 1
  • II of ii = 2 
  • III of iii = 3
  • IV of iv = 4 
  • V of v = 5 
  • VI of vi = 6
  • VII of vii = 7

Akkoordprogressies bestaan meestal uit 3 of 4 verschillende akkoorden die telkens herhalen.

De progressie kan in verschillende toonsoorten (bijvoorbeeld in C majeur of in D majeur) gespeeld worden, maar de relatieve plek van de gespeelde akkoorden in de toonladder blijft hetzelfde. 

Om dit wat concreter te maken, nemen we als voorbeeld de I–V–vi–IV progressie in C majeur.

Zoals je weet uit het hoofdstuk over toonladders, bestaat de C majeur toonladder uit alle witte toetsen op de piano: C, D, E, F, G, A, B en dan begint hij weer opnieuw op C. 

Ieder van die noten heeft een positie in de toonladder (1e t/m 7e), dit noem je ook wel "trappen": 1e trap, 2e trap, 3e trap, 4e trap enzovoort. En op ieder van die trappen kun je een akkoord spelen.

c-majeur-trappen-romeinse-cijfers

Als we de bekende akkoordprogressie I-V-vi-IV op de C majeur toonladder leggen krijg je:

  • I = een C majeur akkoord
  • V = een G majeur akkoord
  • vi = een A mineur akkoord
  • IV = een F majeur akkoord 

C - G - Am - F.

Wanneer we dezelfde I-V-vi-IV akkoordprogressie leggen over de toonladder van F majeur (F - G - A - Bb - C - D - E en weer F), krijg je:

f-majeur-trappen-romeinse-cijfers
  • I = een F majeur akkoord
  • V = een C majeur akkoord
  • vi = een D mineur akkoord
  • IV = een Bb majeur akkoord 

F - C - D - Bb.

De toonsoort waarin gespeeld wordt is anders, maar de relatieve positie van de akkoorden tot elkaar is hetzelfde. Ze volgen exact dezelfde akkoordprogressie van I-V-vi-IV.

Nu begrijp je hoe Ed Sheeran het voor elkaar kreeg om zoveel liedjes te spelen met slechts 4 akkoorden. Of hoe de band Axis of Awesome hun wereldberoemde "4 Chord Song" maakte.

Wil je meer bekende akkoordprogressies leren, zien welke piano akkoorden goed bij elkaar passen  en zien welke liedjes allemaal dezelfde akkoordprogressies volgen, bekijk dan de interactieve pagina met populaire akkoordprogressies van Hooktheory.

Akkoordsymbolen


Piano akkoorden worden aangeduid met zogenaamde akkoordsymbolen, zoals bijvoorbeeld C of Dm. Wanneer je alleen hoofdletters ziet (C of D) gaat het om majeur akkoorden, wanneer er een kleine letter 'm' achter staat (Cm of Dm) gaat het om mineur akkoorden.

Verder kun je bij de aanduiding van piano akkoorden ook nog kruizen (#) of mollen (b) tegenkomen, zoals bijvoorbeeld F# (fis) of Bb (bes). 

Het interessante is dat de witte toetsen op een piano één naam hebben (C, D, E, F, G, A of B), terwijl de zwarte toetsen allemaal twee namen hebben - afhankelijk van welke kant je ze bekijkt.

nootnamen piano keyboard

Bijvoorbeeld:

De zwarte toets rechts naast de noot C op je piano ligt boven de C, maar tegelijk onder de D.

Vanaf de C gezien, heet deze noot C# (Cis). Vanaf de D gezien, heet dezelfde noot Db (Des). De notatie verschilt afhankelijk van de toonladder waarin je speelt, maar het is en blijft dezelfde toets.

In het hieropvolgende overzicht met alle majeur en mineur akkoorden, zie je beide notaties.

Akkoordenschema's


Wanneer je op zoek bent naar de akkoorden van een liedje, kom je de term akkoordenschema al snel tegen. Daar wordt echter niet altijd hetzelfde mee bedoeld. Je kunt akkoorden noteren in verschillende vormen, variërend van een basis akkoordenschema tot volledige bladmuziek.

In deze sectie wil ik daarom stilstaan bij de verschillende soorten akkoordenschema's.

Chord charts


De meest eenvoudige vorm is een akkoordenschema waarin je een rijtje akkoorden ziet staan, verder niets. Dat noem je een "chord chart". Met alleen deze akkoorden, weten ervaren pianisten al genoeg om een begeleiding te spelen tijdens een live optreden.

chord chart

Het is dan een geheugensteuntje voor akkoordprogressies.

Het voordeel van een akkoordenschema als dit, is dat het héél weinig ruimte in beslag neemt en je dus de akkoorden van meerdere nummers kun meenemen op een A4tje. 

Het nadeel is dat je een goede kennis moet hebben van de akkoorden, de speeltechniek moet beheersen om zelf een vrije begeleiding te vormen én ook het nummer goed moet kennen.

Tabs


De makkelijkst vindbare soort akkoordenschema's zijn de "tabs" die gitaristen vaak gebruiken. Op sites zoals 911tabs.com of ultimateguitar.com, kun je dit soort tabs voor veel liedjes vinden.

Tabs bevatten de songtekst van het nummer met akkoordsymbolen boven de lettergrepen waar ze gespeeld moeten worden. Zo bieden ze qua timing meer houvast dan een simpele chord chart.

tabs

Het nadeel is nog steeds dat je goede kennis moet hebben van akkoorden en moet kunnen improviseren om zelf een mooie begeleiding te vormen of de melodie van de zanglijn te spelen.

Lead sheets


Een nog iets uitgebreidere soort akkoordenschema's zijn de zogenaamde lead sheets. Deze bestaan uit een notenbalk (die van de G-sleutel dus je rechterhand) met akkoordsymbolen erboven. 

lead sheet piano

Het voordeel van lead sheets is dat je meer houvast hebt als het gaat om de melodie van het nummer dat je speelt. Je kunt ze gebruiken als je met je rechterhand de zanglijn wilt spelen, of wanneer je een zanger/zangers begeleidt en vooruit wilt kunnen kijken in de zanglijn.

Het nadeel is dat je wel noten moet kunnen lezen om met een lead sheet te spelen. Al is het lezen van één notenbalk natuurlijk een stuk eenvoudiger dan het lezen van twee notenbalken!

Google tip: boeken gevuld met lead sheets noem je "fake books".

Bladmuziek


Als laatste in de opsomming van verschillende soorten akkoordenschema's volgt dan ook nog "gewone" bladmuziek. Met beide notenbalken en de songtekst heb je alle informatie die je kunt hebben. Boven de notenbalk zie je dan de akkoordsymbolen staan die je kunt spelen.

bladmuziek piano

Eigenlijk kun je alle bladmuziek dus ook als lead sheet gebruiken, wanneer je gewoon de onderste notenbalk te negeren en alleen de bovenste te gebruiken om de melodie te spelen.

Het voordeel is dat je alle informatie bij de hand hebt. Het nadeel is dat al die informatie veel (onnodige) ruimte in beslag neemt.

Piano akkoorden overzicht


Piano akkoorden worden aangeduid met zogenaamde akkoordsymbolen, zoals bijvoorbeeld C of Dm. Wanneer je alleen hoofdletters ziet (C of D) gaat het om majeur akkoorden, wanneer er een kleine letter 'm' achter staat (Cm of Dm) gaat het om mineur akkoorden.

Verder kun je bij de aanduiding van piano akkoorden ook nog kruizen (#) of mollen (b) tegenkomen, zoals bijvoorbeeld F# (fis) of Bb (bes). 

Het interessante is dat de witte toetsen op een piano één naam hebben (C, D, E, F, G, A of B), terwijl de zwarte toetsen allemaal twee namen hebben - afhankelijk van welke kant je ze bekijkt.

nootnamen piano keyboard

Bijvoorbeeld:

De zwarte toets rechts naast de noot C op je piano ligt boven de C, maar tegelijk onder de D.

Vanaf de C gezien, heet deze noot C# (Cis). Vanaf de D gezien, heet dezelfde noot Db (Des). De notatie verschilt afhankelijk van de toonladder waarin je speelt, maar het is en blijft dezelfde toets.

In het hieropvolgende overzicht met alle majeur en mineur akkoorden, zie je beide notaties.

Aan het eind van deze gids wil ik je graag nog een helder piano akkoorden overzicht geven, met afbeeldingen van de meest opgezochte piano akkoorden in Google. 

Wil je ook afbeeldingen van de minder voorkomende akkoorden (omkeringen, andere 7-akkoorden, sus, aug en dim akkoorden) bekijken? Klik dan op de "bekijk meer" links onder ieder akkoord.

C akkoord piano


C majeur: C - E - G

c majeur akkoord piano

Cm akkoord piano


C mineur (Cm): C - Eb - G

cm akkoord piano

C7 akkoord piano


C7: C - E - G - Bb

c7 akkoord piano afbeelding

Bekijk onze Cm piano akkoord pagina of nog meer varianten van het C akkoord piano

D akkoord piano


D majeur: D - F# - A

d majeur akkoord piano afbeelding

Dm akkoord piano


D mineur (Dm): D - F - A

dm akkoord piano afbeelding

D7 akkoord piano


D7: D - F# - A - C

d7 akkoord piano afbeelding

Bekijk onze Dm piano akkoord pagina of nog meer varianten van het D akkoord piano

E akkoord piano


E majeur: E - G# - B

e majeur akkoord piano afbeelding

Em akkoord piano


E mineur (Em): E - G - B

em akkoord piano

E7 akkoord piano


E7: E - G# - B - D

e7 piano akkoord

Bekijk onze Em piano akkoord pagina of nog meer varianten van het E akkoord piano

F akkoord piano


F majeur: F - A - C

f majeur akkoord piano afbeelding

Fm akkoord piano


F mineur (Fm): F - Ab - C

fm akkoord piano afbeelding

F7 akkoord piano


F7: F - A - C - Eb

f7 akkoord piano afbeelding

Bekijk onze Fm piano akkoord pagina of nog meer varianten van het F akkoord piano

G akkoord piano


G majeur: G - B - D

g majeur akkoord piano afbeelding

Gm akkoord piano


G mineur (Gm): G - Bb - D

gm akkoord piano afbeelding

G7 akkoord piano


G7: G - B - D - F

g7 akkoord piano

Bekijk onze Gm piano akkoord pagina of nog meer varianten van het G akkoord piano

A akkoord piano


A majeur: A - C# - E

a majeur akkoord piano afbeelding

Am akkoord piano


A mineur (Am): A - C - E

am piano akkoord afbeelding

A7 akkoord piano


A7: A - C# - E - G

a7 piano akkoord afbeelding

Bekijk onze Am piano akkoord pagina of nog meer varianten van het A akkoord piano

B akkoord piano


B majeur: B - D# - F#

b majeur piano akkoord afbeelding

Bm akkoord piano


B mineur (Bm): B - D - F#

bm piano akkoord afbeelding

B7 akkoord piano


B7: B - D# - F# - A

b7 piano akkoord afbeelding

Bekijk onze Bm piano akkoord pagina of nog meer varianten van het B akkoord piano

Alle piano akkoorden PDF


Wil je alle 24 majeur en mineur piano akkoorden downloaden in een handige PDF om te printen? 

Klik op de onderstaande knop, dan opent de PDF met alle piano akkoorden in een nieuw tabblad. Vanuit daar kun je de PDF opslaan op je computer of rechtstreeks naar je printer versturen.

Leer de mooiste liedjes op piano en keyboard

Verbreed je repertoire met onze groeiende collectie liedjes voor beginners & pro's.

trustpilot rating

Uitstekend beoordeeld op Trustpilot.

  • Leer in je eigen tempo
    Jij bepaalt het tempo en repertoire. Kijk wanneer het uitkomt en zo vaak je wilt.
  • Kijk overal en altijd
    Bekijk de lessen op al je apparaten, zoals je computer, tablet en smartphone.